مسکن و شهرسازی

اخبار و سیاستهای ساخت و سازهای شهری ایران و جهان

تکنولوژی ساخت برج دوقلوی پتروناس

ماهنامه ساختمان سبز

آسمان خراش ها با اينكه در اقصي نقاط جهان با شكوه و زيبايي خاصي سر برافراشته اند. اما در عين حال با مخاطرات زيادي نيز روبه رو هستند. ليكن با وجود احتمال روبه رو بودن با چنين خطراتي ، معماران همچنان به طراحي ساختمان ها بلند و بلندتر ادامه مي دهند و اين كار به مسابقه اي براي تسخير آسمان و كسب عنوان بلندترين ساختمان جهان تبديل شده است.

در نگاهي كلي به معماري معاصر جهان ، مي توان به نمونه هاي بي نظيري از آسمان خراش ها دست يافت. اين آسمان خراش هاي عظيم با هر انگيزه و در پاسخ به هر نيازي كه ساخته شده اند، متكي بر پيشرفت هاي تكنولوژي هستند. برج هاي دوقلوي پترناس در كوالالامپور يك از شاخص ترين نمونه هاي آسمان خراش ها در عصر حاضر به شمار مي روند كه طي سال هاي 1992 تا 1998 ، در مركز ناحيه اقتصادي شهر توسط معمار مشهور سزار پلي طراحي و ساخته شده اند. اين برج ها كه به عنوان يك نشانه شهري ،سمبل معماري معاصر مالزي نيز به شمار مي روند و از جمله طرح هاي شاخص در زمينه استفاده از تكنولوژي هستند. جايزه معماري آقاخان را در سال 2004 نصيب خود نموده اند.

برج هاي پتروناس كه سازه هاي شگفت آور وعظيمي از شيشه و آهن هستند. با 88 طبقه و مناره هايي به بلندي 30 متر ، تجسمي عيني از روياهاي معمار ، سزار پلي مي باشند.

كاربرد 26 هزار تن آهن در اسكلت فلزي اين برج ها ، دو نمونه بي نظير از بزرگترين سازه هاي فلزي تاريخ را به نمايش گذاشته است. پي ريزي برج هاي پتروناس به صورت گسترده ، در مساحتي بيش از 5/1 هكتار و حجمي معادل 70 هزار تن بتن ، كه 3 روز متوالي ، 24 ساعته ادامه داشت، بزرگترين پي ريزي يكباره اي مي باشد كه تا به آن تاريخ انجام گرفته است. اما اين پي عظيم ، به تنهايي قادر به تامين مقاومت ساختمان در طول يك زلزله عظيم نخواهد بود. از اين رو در برج هاي دوقلوي پتروناس 14 دمپر نصب شده است. اين وسيله كه در خرپاهاي مورب سازه فلزي نصب مي گردد، لرزش ساختمان را در طول زلزله كاهش مي دهد و درست مانند يك كمك فنر اتومبيل عمل مي كند. يك آسمان خراش با دمپر مي تواند عمل مي كند. يك آسمان خراش معمولي ، انرژي توليد شده توسط زلزله راجذب كند . هر چه زلزله طولاني تر باشد، دمپر مي تواند موثرتر باشد و با هر موج زلزله ، انرژي بيشتري جذب كند.

هنگام برخورد باد با يك برج ، ساختمان مانند بادبان قايق عمل ميكند. براي اين كه ساختمان بتواند نيروي باد را تحمل كند، بايد به قدري انعطاف پذير باشد كه بتواند مقداري از نيروي باد را جذب كند و در عين حال به اندازه كافي مستحكم باشد تا آسيبي نبيند. برجهاي دوقلو با ارتفاع تقريبي 460 متر ، بگونه اي طراحي شده اند كه بتوانند بادهاي ويران كننده اي را كه در فصل تايفون مي وزند، تحمل كنند. اين تند بادها كه به سرعتي بالاي 140 كيلومتر در ساعت نيز مي رسند، طراحي هر نوع آسمان خراشي را در اين منطقه با مشكلات متعدد مواجه مي كند . سزار پلي داراي ديدگاهي بود كه به رفع اين مشكل كمك مي كرد: ما پيشنهاد كرده ايم بين دو برج (در طبقات 41 و 42) يك پل ارتباطي باشد، اين پل با تكيه گاه هاي خود، دروازه اي به سوي آسمان مي سازد. اما ديدگاه معماري پلي با شرايط فيزيكي برج ها مغايرت پيدا كرد، زيرا مي بايست خود را با حركت هاي مختلف هر كدام از دو برج مطابقت دهد كه در اين حالت انعطاف پذيري مستقل هر برج ، به علت اتصال به يك پل مشترك ، عملا غير ممكن مي گردد. خطر واقعي زماني است كه بادهاي چرخان همزمان از زواياي مختلف به برج هاي دوقلو برخورد كنند و برج ها در جهات مختلف خم شوند، در اين هنگام ، اين پل 900 تني جدا خواهد شد و از ارتفاع 182 متري به پياده روشلوغ پايين سقوط خواهد كرد. براي حل اين مشكل خاص طراحي ، مهندسين وسيله اي را از فن آوري زلزله قرض گرفتند. دمپر در حقيقت دوپايه استوانه اي پل كه 35 متر طول و هر كدام 60 تن وزن دارند، دمپرهاي عظيمي هستند كه در هنگام خم شدن و تكان خوردن هر ساختمان كشيده و به جاي خود باز مي گردند. براي پيشگيري از شكسته شدن پل و برج ها ، به صفحه هايي گردان وصل مي شوند كه مي توانند حداقل 45 درجه در هر جهت بچرخند. به اين ترتيب پايه هاي دمپر، چرخش و پيچش را جذب مي كنند ، در حالي كه سيستم تكيه گاه داخلي پل بدون حركت باقي مي ماند.

ساختار پيچيده برج هاي دوقلوي پتروناس ، نمونه اي از تلاش و همكاري تنگاتنگ معمارانو مهندسان سازه در تحقق بخشيدن به روياي تسخير آسمان محسوب مي شود. مسلما با پيشرفت تكنولوژي ، روياي ساخت آسمان خراش هايي جامه عمل به خود خواهد پوشيد كه حتي در تصور بشر كنوني نيز نمي گنجد. شايد بتوان گفت چالش آينده ، خلق ساختمان هاي بلندتري باشد كه در عين برخورداري از تكنولوژي پيشرفته ، هم زيبا و باوقار باشند و هم به قصد خدمت به مردم و ارتقا محيط شهري ساخته شده باشند.

طراحي آسمان خراش ها ، به لحاظ ايجاد فرم هاي سازه اي ، از پيچيدگي هاي خاصي برخوردار است. اين موضوع از يك سو به وجود تخصص هاي متعدد – واغلب متعارض – درگير در طراحي اين ساختمان ها بر مي گردد و از سوي ديگر هر چه ساختمان بلندتر مي شود ، شدت نيروهاي طبيعي جاذبه ، باد و زلزله افزايش مي يابد. در نتيجه ، تدابير سازه اي براي مقابله با اين نيرو به جنبه مهمي در طراحي ساختمان ها ي بلند تبديل مي شود. همين امر فرم ساختمان هاي بلند را تا حد نسبتا زيادي از نحوه طراحي سازه آنها متاثر مي سازد.







متن امنیتی


گزارش تخلف
بعدی